ΕΛΠ 20

Δημόσιος και Ιδιωτικός Βίος στην Ελλάδα Ι: Από την Αρχαιότητα έως και τα Μεταβυζαντινά Χρόνια

 

Γενική περιγραφή της Θ.Ε.: Σκοπός της Θεματικής Ενότητας είναι να παρουσιάσει σημαντικές πτυχές της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής των αρχαίων Ελλήνων, των Βυζαντινών και των Ελλήνων υπό οθωμανική κυριαρχία,
– τους πολιτικούς θεσμούς, τις κοινωνικοοικονομικές δομές, τη θρησκεία της ελληνικής πόλης-κράτους
– το πολιτειακό/πολιτικό σύστημα, την κοινωνικοοικονομική σύνθεση, τον θρησκευτικό βίο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
– το διοικητικό καθεστώς, τον κοινοτικό και  κοινωνικό βίο των τουρκοκρατουμένων Ελλήνων

 

Mαθησιακά Αποτελέσματα:

 

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της Θ.Ε. ΕΛΠ 20, οι φοιτητές:

Α) θα είναι σε θέση να κατανοούν:

Ι

1) Τα χαρακτηριστικά της αρχαίας ελληνικής πόλης-κράτους και την ιδιότητα του (ελεύθερου) πολίτη που συμμετείχε στις αρχές και στη διοίκησή της.

2) Την κοινωνική και πολιτική οργάνωση της Αθήνας και της Σπάρτης και τους θεσμούς που σχετίζονται με το γάμο, τον οίκο και την οικογένεια του πολίτη.

3) Τον τελετουργικό χαρακτήρα, τo πολυθεϊστικό σύστημα και τον κεντρικό ρόλο της αρχαίας ελληνικής θρησκείας μέσα στην αρχαία ελληνική πόλη.

ΙΙ

4) Το θεσμό και το ρόλο του βυζαντινού αυτοκράτορα και της αυλής του, την οργάνωση του κρατικού μηχανισμού και τον τρόπο διοίκησης της βυζαντινής αυτοκρατορίας.

5) Το χαρακτήρα και τη φυσιογνωμία της βυζαντινής κοινωνίας και οικονομίας καθώς και την οικιστική εξέλιξη των βυζαντινών πόλεων κατά την πρώϊμη, μέση και ύστερη βυζαντινή περίοδο.

6) Τη θρησκευτικότητα των Βυζαντινών, τα φαινόμενα και τις εκδηλώσεις του θρησκευτικού βίου, την ιστορία της Εκκλησίας και του κλήρου.

ΙΙΙ

7) Τον τρόπο με τον οποίο το οθωμανικό κράτος χειριζόταν τους Έλληνες υπηκόους του και το Οικουμενικό Πατριαρχείο καθώς και τον τρόπο διαβίωσης των υπόδουλων Ελλήνων κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας.

Β) θα έχουν αποκτήσει τις ικανότητες και δεξιότητες:

8) Να διακρίνουν τις πρωτογενείς από τις δευτερογενείς ιστορικές πηγές.

9) Να κατανοούν με βάση τις γνώσεις που απέκτησαν μεταφρασμένα χωρία αρχαίων ελληνικών και βυζαντινών πηγών, στα οποία να μπορούν να εντοπίζουν και να αναλύουν θεσμούς, πρακτικές, έθιμα, έννοιες και θεωρίες.

10) Να συνθέτουν μία γραπτή εργασία με επιστημονικές αξιώσεις, αντλώντας πληροφορίες από ποικίλες πηγές, και να παρουσιάζουν ορισμένα συμπεράσματα.

 

Γνωστικά Αντικείμενα της Θ.Ε.:

α) Η έννοια του ελεύθερου πολίτη

β) Ο αρχαίος δημόσιος βίος

γ) Ο αρχαίος ιδιωτικός βίος

δ) Ο Δημόσιος και Ιδιωτικός Βίος στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία

ε) Ο Βυζαντινός θρησκευτικός βίος

στ) Ο καθημερινός βίος, κατά τους μεταβυζαντινούς χρόνους

 

 

ΒΙΒΛΙΑ:

Τόμος Α΄: Δημόσιος και Ιδιωτικός Βίος στην Αρχαία Ελλάδα, ΕΑΠ, Πάτρα 2000.

Κεφάλαιο 1 : Η έννοια του ελεύθερου πολίτη

Κεφάλαιο 2 : Ο αρχαίος δημόσιος βίος, πολιτική ζωή και τάξεις : δικαστική, στρατιωτική και θρησκευτική ζωή

Κεφάλαιο 3 : Η οικονομία στην Αρχαιότητα

Κεφάλαιο 4 : Οικογενειακοί θεσμοί

Κεφάλαιο 5 : Αρχαία ελληνική θρησκεία

 

Τόμος Β΄: Δημόσιος και Ιδιωτικός Βίος στον Βυζαντινό και Μεταβυζαντινό Κόσμο, ΕΑΠ, Πάτρα 2001

Κεφάλαιο 1 : Ο δημόσιος, οικονομικός και κοινωνικός βίος των Βυζαντινών

Κεφάλαιο 2 : Ο Βυζαντινός θρησκευτικός βίος

Κεφάλαιο 3 : Ο δημόσιος και ιδιωτικός βίος των Ελλήνων κατά την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας

 

Δημόσιος και Ιδιωτικός Βίος στην Ελλάδα Ι: Αθήνα και Σπάρτη. Αρχαϊκή-Κλασσική Περίοδος. 

 

Ανθολόγιο. Κείμενα από τη σύγχρονη βιβλιογραφία, ΕΑΠ, Πάτρα 2008